[รีวิว] Six Thinking Hats (Edward de Bono) สรุปหนังสือ

ประเด็นที่น่าสนใจของหนังสือ Six Thinking Hats เขียนโดย Edward de Bono

- พิกัด Lazada/Shopee: https://9natree.top/book/SixThinkingHats
- พิกัด Kinokuniya: https://9natree.top/p/Kinokuniya/SixThinkingHats
- Kindle [EN] : https://www.amazon.com/dp/B0BNXRTNW2?tag=9natree-20

#SixThinkingHats #รีวิวSixThinkingHats #สรุปSixThinkingHats #หนังสือSixThinkingHats

1. Six Thinking Hats คืออะไร?
Six Thinking Hats เป็นวิธีการคิดแบบคู่ขนาน ที่พัฒนาโดย Edward de Bono ซึ่งใช้วิธีการสวม "หมวก" สีต่างๆ เป็นสัญลักษณ์แทนทิศทางหรือโหมดการคิดที่แตกต่างกัน ทำให้ผู้เข้าร่วมสามารถโฟกัสไปที่มุมมองเฉพาะอย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพ แทนที่จะใช้วิธีการถกเถียงแบบดั้งเดิมที่มักจะสร้างความขัดแย้ง

2. หมวกแต่ละสีมีความหมายอย่างไร?
หมวกแต่ละสีแสดงถึงทิศทางของการคิดดังนี้:
หมวกสีขาว: เป็นกลางและเป็นกลาง วัตถุประสงค์คือการรวบรวมข้อมูล ข้อเท็จจริง และตัวเลข
หมวกสีแดง: แสดงถึงอารมณ์และความรู้สึก หมวกสีแดงช่วยให้แสดงมุมมองทางอารมณ์ สัญชาตญาณ และความรู้สึกเกี่ยวกับประเด็นต่างๆ ได้โดยไม่ต้องมีเหตุผล
หมวกสีดำ: เข้มงวดและระมัดระวัง หมวกสีดำเน้นข้อเสีย ความเสี่ยง ปัญหา และข้อผิดพลาดที่เป็นไปได้ ต้องมีเหตุผลเชิงตรรกะสำหรับการวิพากษ์วิจารณ์
หมวกสีเหลือง: สว่างและเป็นบวก หมวกสีเหลืองเน้นประโยชน์ ค่านิยม โอกาส และการคิดสร้างสรรค์ที่เป็นไปได้ ต้องมีเหตุผลรองรับการมองโลกในแง่ดี
หมวกสีเขียว: แสดงถึงการเติบโตและความคิดสร้างสรรค์ หมวกสีเขียวใช้เพื่อสร้างแนวคิดใหม่ๆ ทางเลือกต่างๆ และแนวทางใหม่ๆ ในการแก้ปัญหา รวมถึงการคิดนอกกรอบ
หมวกสีน้ำเงิน: เหมือนท้องฟ้าด้านบน เป็นหมวกสำหรับการควบคุมและจัดการกระบวนการคิด หมวกสีน้ำเงินกำหนดวาระการประชุม กำหนดวัตถุประสงค์ และตรวจสอบให้แน่ใจว่าการคิดเป็นไปตามเป้าหมาย

3. Six Thinking Hats ช่วยปรับปรุงการประชุมและการคิดได้อย่างไร?
วิธีการนี้ช่วยปรับปรุงการประชุมและการคิดได้หลายวิธี โดยเฉพาะอย่างยิ่ง:
ลดเวลาการประชุม: การโฟกัสไปที่ทิศทางของการคิดในแต่ละครั้งอย่างเป็นระบบ ช่วยให้การประชุมดำเนินไปอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้น ดังที่แสดงให้เห็นในตัวอย่างของบริษัทต่างๆ ที่ลดเวลาการประชุมลงอย่างมาก
เพิ่มประสิทธิภาพการคิด: การแยกประเภทของการคิดออกจากกัน ช่วยให้ผู้เข้าร่วมทุกคนสามารถใช้ความรู้และประสบการณ์ของตนในทิศทางที่กำหนดได้อย่างเต็มที่ ซึ่งเพิ่ม "ผลิตภาพทางความคิด"
ลดความขัดแย้ง: การใช้วิธีการนี้ทำให้การวิพากษ์วิจารณ์ และการแสดงความรู้สึก สามารถทำได้อย่างเป็นกลางและเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการ แทนที่จะเป็นการโจมตีส่วนตัว
ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์: หมวกสีเขียวให้พื้นที่เฉพาะสำหรับการสร้างแนวคิดใหม่ๆ และการคิดนอกกรอบ ทำให้ความคิดสร้างสรรค์เป็นส่วนหนึ่งที่เป็นทางการของกระบวนการคิด

4. ควรใช้ Six Thinking Hats อย่างไรในทางปฏิบัติ?
มีสองวิธีพื้นฐานในการใช้หมวก:
การใช้หมวกเดี่ยว: ใช้หมวกแต่ละสีเป็นสัญลักษณ์เพื่อขอประเภทของการคิดที่เฉพาะเจาะจงในระหว่างการสนทนาหรือการประชุม ตัวอย่างเช่น "เราต้องการความคิดเห็นจากหมวกสีแดงเกี่ยวกับเรื่องนี้"
การใช้หมวกแบบเรียงลำดับ: ใช้หมวกตามลำดับที่กำหนดไว้ล่วงหน้าเพื่อสำรวจหัวข้อหรือแก้ปัญหา ตัวอย่างลำดับอาจรวมถึงการเริ่มต้นด้วยหมวกสีน้ำเงินเพื่อกำหนดเป้าหมาย จากนั้นใช้หมวกสีขาวเพื่อรวบรวมข้อมูล ตามด้วยหมวกสีเขียวเพื่อสร้างไอเดีย หมวกสีเหลืองเพื่อประเมินข้อดี หมวกสีดำเพื่อประเมินข้อเสีย และปิดท้ายด้วยหมวกสีน้ำเงินเพื่อสรุปและตัดสินใจ ลำดับสามารถปรับเปลี่ยนได้ตามความเหมาะสม

5. Six Thinking Hats เป็นการแบ่งประเภทของผู้คนหรือไม่?
ไม่ใช่ Six Thinking Hats ไม่ใช่การแบ่งประเภทของผู้คน แต่เป็นโหมดพฤติกรรม ทุกคนควรสามารถสวม "หมวก" ทุกสีและคิดในทุกทิศทาง ไม่ควรมีใครถูกกำหนดว่าเป็น "คนหมวกดำ" หรือ "คนหมวกเขียว" ตลอดเวลา เป้าหมายคือให้ทุกคนฝึกฝนและพัฒนาทักษะการคิดในทุกรูปแบบ

6. การใช้หมวกแบบคู่ขนานมีความสำคัญอย่างไร?
การใช้หมวกแบบคู่ขนานหมายความว่าผู้เข้าร่วมทุกคนในกลุ่มสวม "หมวก" สีเดียวกันและคิดไปในทิศทางเดียวกันพร้อมกันในเวลาที่กำหนด ตัวอย่างเช่น เมื่อมีการขอความคิดแบบหมวกสีดำ ทุกคนจะโฟกัสไปที่ข้อเสียและความเสี่ยง นี่คือสิ่งที่ทำให้วิธีการนี้แตกต่างจากการมอบบทบาทเฉพาะให้กับบุคคลในการประชุม การคิดแบบคู่ขนานช่วยให้ใช้ความรู้ ประสบการณ์ และสติปัญญาของผู้เข้าร่วมทุกคนได้อย่างเต็มที่ในทุกๆ ด้านของการคิด

7. ความแตกต่างระหว่างการใช้หมวกเพื่อ "อธิบาย" และเพื่อ "กำหนดทิศทาง" คืออะไร?
ความแตกต่างนี้มีความสำคัญมาก การใช้หมวกเพื่ออธิบายคือการพูดถึงสิ่งที่เกิดขึ้นแล้ว เช่น "คุณกำลังใช้ความคิดแบบหมวกดำ" ในขณะที่การใช้หมวกเพื่อกำหนดทิศทางคือการบอกว่าต้องการให้คิดอย่างไรต่อไป เช่น "ตอนนี้เรามาสวมหมวกสีเหลืองกัน" จุดประสงค์หลักของระบบนี้คือการใช้หมวกเพื่อกำหนดทิศทางของการคิดที่จะเกิดขึ้น ไม่ใช่เพื่ออธิบายหรือตัดสินประเภทของการคิดที่ผ่านมา

8. เหตุใดสีจึงมีความสำคัญและหมวกถูกอ้างถึงด้วยสีแทนที่จะเป็นหน้าที่?
การใช้สีช่วยให้ผู้คนสามารถเห็นภาพและจินตนาการถึงหมวกได้อย่างง่ายดาย ทำให้จำฟังก์ชันของหมวกได้ง่ายขึ้น สีแต่ละสีมีความสัมพันธ์กับฟังก์ชัน นอกจากนี้ การอ้างถึงหมวกด้วยสีแทนที่จะเป็นฟังก์ชัน ช่วยสร้างความเป็นกลางและทำให้ผู้คนสามารถแสดงความคิดเห็นในรูปแบบที่อาจจะถูกมองว่าไม่เหมาะสมในสถานการณ์ปกติได้ง่ายขึ้น ทำให้การคิดกลายเป็น "เกม" ที่มีกฎที่ชัดเจน ซึ่งช่วยลดความรู้สึกไม่สบายใจหรือการถูกตัดสิน